Mastocytomen of mastceltumoren zijn één van de meest voorkomende huidtumoren bij de hond. Ze kunnen echter ook in de organen voorkomen. De vervelende eigenschap van deze tumor is dat hij sterk in vorm en uiterlijk kan variëren. Hierdoor is vrijwel elke bult of knobbel die we zien potentieel een mastceltumor tot het tegendeel is bewezen. Dit is ook één van de redenen waarom je nooit op basis van voelen en kijken mag stellen dat een bult onschuldig is.

Een mastocytoom is een tumor die op alle leeftijden kan voorkomen, zelfs bij extreem jonge dieren. Bepaalde rassen zijn gevoeliger voor het ontwikkelen van deze tumoren (raspredispositie); bij Boxers, Boston Terriërs, Labrador Retrievers, Golden Retrievers, Beagles, Bull Terriërs, Staffordshire Terriërs, Foxterriërs en Schnauzers komen ze vaker voor. Meestal komen ze solitair voor, maar er kunnen ook meerdere tegelijk optreden.
Mastceltumoren zijn kwaadaardige tumoren, in de zin dat ze kunnen uitzaaien en kunnen ingroeien in de omgeving. Daarnaast geven ze verschillende stofjes af, waardoor dieren klachten kunnen krijgen, zoals: braken, diarree, bloedingen en zelfs shock. Heel typisch is dat een deel van de mastcellen kan wisselen in grootte; het ene moment kan hij kleiner worden, om het andere moment weer groter te worden.
Met behulp van een naaldbiopt is aan te tonen dat het om een mastceltumor gaat.

Nadat er met een echo gekeken is of er aanwijzingen zijn voor uitzaaiingen kan er worden overgegaan tot chirurgische verwijdering, mits de lokalisatie dat toelaat. Door het ingroeien van de tumor in de omgeving is het nodig om de bult met een ruime marge te verwijderen. Hierdoor zijn de wonden vaak erg groot. Indien deze marge niet genomen kan worden, omdat de tumor bijvoorbeeld vlak naast de anus zit, is er nog veel te bereiken met bestraling.
Wanneer de mastceltumor wel te verwijderen is, is het belangrijk de bult te laten onderzoeken door de patholoog. De patholoog kan een stagering geven van de verwijderde tumor. Met deze stagering is er meer te zeggen over de aard van die specifieke tumor en daarmee ook de prognose.
Het verwijderen van mastceltumoren moet met voorzichtigheid geschieden. Tijdens operatie kunnen de tumoren stoffen vrijgeven, die kunnen leiden tot bloeddrukdaling en stollingsproblemen. Maar ook na de operatie kunnen nog maagdarmbloedingen en vertraagde wondgenezing optreden.