Ga naar de inhoud
hero afbeelding blog

Brucella canis bij een hond in Nederland

Brucella canis bij een hond in Nederland

Steeds vaker worden er honden uit het buitenland naar Nederland geïmporteerd. Hiermee kan het voorkomen dat er ziekten mee geïmporteerd worden. Een deel van de ziekten zal een probleem zijn voor de hond en daarmee voor de nieuwe eigenaar. Een ander deel is zelfs overdraagbaar op de mens. Denk hierbij aan hondsdolheid of, nu heel actueel, Brucellose. Brucellose wordt veroorzaakt door de bacterie Brucella, waaronder Brucella canis.

Voorheen zagen we Brucellose vooral in Zuid- en Midden-Amerika, Azië en Afrika. Tot eind 2016 werd Brucella canis nog nooit in Nederland aangetoond. Na die tijd werd Brucellose alleen aangetoond bij honden die vanuit Oost-Europa waren binnengekomen, o.a. uit Roemenië, Kroatië, Bosnië en Bulgarije.
In de meest recente gevallen, die nu in het nieuws zijn geweest, gaat het echter zowel om honden die in Nederland zijn geboren, als dieren die uit Rusland zijn geïmporteerd. Hierbij blijken de dieren elkaar te hebben geïnfecteerd.

Brucella canis bij de hond

Er bestaan meerdere varianten van Brucella, deze zijn diersoortafhankelijk. In dit geval gaat het om de bacterie Brucella canis, die voorkomt bij de hond en die de ziekte Brucellose veroorzaakt.

De symptomen bij de hond zijn: ernstige rug- en nekpijn, eventueel variërend in ernst en duur, oogontstekingen, hersenvliesontsteking, onvruchtbaarheid, vaginale uitvloeiing, abortus (meestal in de 7e-9e week van de dracht), dode of zwakgeboren pups en moeilijkheden bij plassen en poepen. Bij reuen kan de bacterie ontstekingen van de bijbal, balzak, testikel en prostaat veroorzaken. Ook kan het sperma afwijken.

De uitscheiding van de bacterie bij de hond begint vanaf 1 tot 4 weken na infectie en kan tot 64 maanden doorgaan.

Er is geen genezende behandeling beschikbaar.

Brucella canis bij de mens

De kans op overdracht naar de mens is bij Brucella canis niet groot. De andere Brucella-soorten lijken meer infectieus dan Brucella canis. De incubatieperiode bij de mens varieert sterk; van 1 week tot 7 maanden. De klachten zijn vergelijkbaar met die welke worden veroorzaakt door andere Brucella-soorten, maar dan in een minder ernstige vorm.

Bij de mens is vooral sprake van langdurige koorts. Ook worden er vaak hoofdpijn, vermoeidheid, lusteloosheid, misselijkheid, zweten en gewrichtsklachten gezien. Bij niet tijdig behandelen kan er een chronisch ziektebeeld ontstaan.

De overdracht en diagnostiek van Brucella canis

Brucella wordt op verschillende manieren overgebracht, maar vooral via de placenta, de foetus, het vruchtwater of via vaginale uitvloeiing, en bij de reu via het sperma. Hier worden hoge concentraties van de bacterie in aangetroffen. Tevens wordt de bacterie gevonden in melk en in vaginale uitvloeiing tijdens de loopsheid, in urine, speeksel, neus- en ooguitvloeiing en in de ontlasting. Besmetting vindt plaats op de slijmvliezen, via direct contact of door contact met besmette materialen. Pups kunnen daarnaast ook in de baarmoeder of via moedermelk besmet raken.

Het is moeilijk de ziekte aan te tonen. Wanneer dieren chronisch geïnfecteerd zijn, zijn bacteriologische of antilichaambepalingen vaak negatief, terwijl de dieren de bacterie wel in lage aantallen of intermitterend kunnen uitscheiden.

Mocht de bacterie worden aangetoond, dan is dit een aangifteplichtige ziekte. De dierenarts dient aangifte te doen bij de NVWA.

Op dit moment is het advies om bij honden uit Oost- en Zuid-Europa, met verschijnselen die passen bij deze infectie, eerst serologisch (bloed)onderzoek uit te voeren op Brucella canis voordat er chirurgische ingrepen worden gedaan. Het is ook mogelijk om bloed, urine of vaginale uitvloeiing te laten onderzoeken op aanwezigheid van de bacterie zelf. Omdat de bacterie op de lijst met dierpathogenen ingeschaald is in klasse 3, dient het materiaal naar speciaal uitgeruste laboratoria gestuurd te worden. Helaas sluit een negatieve uitslag een besmetting niet voor 100% uit.

Behandeling en prognose bij een infectie van de hond met Brucella canis

Besmette honden kunnen langdurig met antibiotica behandeld worden. Ondanks behandeling kan Brucella canis echter aanwezig blijven in de lymfeklieren, milt, baarmoeder, prostaat en gewrichten. Met geen enkele therapie kan de bacterie met zekerheid volledig gedood worden. Stress kan ertoe leiden dat de infectie weer actief wordt en vervolgens kan er weer verspreiding plaatsvinden.

Vanwege de risico’s voor andere honden en mensen is het te overwegen om een dier met Brucella canis in te laten slapen.