Bloedarmoede
Bloedarmoede, ook wel anemie genoemd, is een aandoening die we regelmatig tegenkomen bij de kat. Hierbij is er sprake van een te lage hoeveelheid rode bloedcellen in het bloed. De rode bloedcellen hebben een belangrijke functie: ze zijn verantwoordelijk voor het vervoeren van zuurstof van de longen naar alle weefsels in het lichaam. Ze worden voornamelijk aangemaakt in het beenmerg.
Verschijnselen
Anemie kan vele verschijnselen geven, die veroorzaakt worden door zuurstoftekort in de weefsels. De kat kan algeheel zwakker en vermoeider zijn. Ze slapen meer en zonderen zich af.
De eetlust is vaak verminderd of er is sprake van afwijkend eetgedrag, waarbij ze bijvoorbeeld de kattenbakvulling of hun eigen ontlasting opeten. Ze vermageren vaak en ook braken zien we regelmatig.
Bij de dierenarts valt op dat de slijmvliezen bleek en/of geel zijn en de kat een snelle hartslag heeft. Vaak wordt een hartruis gehoord. Dit komt doordat het bloed minder dik is, wat meer turbulentie veroorzaakt in het hart.
Anemie kan heel geleidelijk ontstaan, waarbij ook de verschijnselen milder naar voren komen. Het lichaam leert dan telkens omgaan met de steeds lager wordende percentage rode bloedcellen. Wanneer er sprake is van acute ernstige anemie dan is de kat plotseling erg ziek en verzwakt.
Diagnose
Anemie kan worden vastgesteld middels bloedonderzoek. Anemie is echter geen diagnose, maar een verschijnsel. Dat betekent dat er een onderliggende oorzaak is. Er zijn heel veel aandoeningen die bloedarmoede kunnen geven. Deze worden opgedeeld in drie hoofdcategorieën:
- Bloedverlies
Dit betreft meestal chronisch bloedverlies. Hierbij verliest het dier over langere tijd steeds kleine beetjes bloed. Dit wordt meestal niet opgemerkt. Hierbij kan het gaan om bloedverlies via de darmen of urine, bloedverlies bij heftige vlooieninfecties, of bloedverlies vanuit tumoren in het lichaam. Ook stoornissen in de bloedstolling kunnen op deze manier bloedarmoede veroorzaken. - Verhoogde afbraak
Bij verhoogde afbraak breekt het lichaam overmatig eigen rode bloedcellen af. Dit kan bijv. komen door een auto-immuunaandoening, een bacterie die de rode bloedcellen aantast (Mycoplasma haemofelis), vergiftiging, suikerziekte en gebruik van bepaalde medicijnen. - Verstoorde aanmaak
In deze categorie betreft de oorzaak meestal nierfalen. De nieren zijn verantwoordelijk voor de aanmaak van het hormoon epo (erytropoëtine), dat het beenmerg aanzet tot het aanmaken van rode bloedcellen. Ook de besmettelijke aandoeningen FIV en FeLV kunnen invloed hebben op de aanmaak in het beenmerg. Er kan ook sprake zijn van een aandoening in het beenmerg zelf.
Om de oorzaak van anemie te achterhalen is dus verder onderzoek nodig. Hierbij moet gedacht worden aan uitbreiden van het bloedonderzoek (het bekijken van een bloeduitstrijkje en insturen van aanvullende testen naar een extern lab), een echo van de buik en röntgenfoto’s van de borstholte.
Mocht dit financieel niet haalbaar zijn of de toestand van de kat het niet toelaten om hierop te wachten, dan wordt vaak een behandeling ingesteld voor de op dat moment meest waarschijnlijke oorzaak.
Behandeling
De behandeling is sterk afhankelijk van de oorzaak en klinische toestand. Ook is het vaak nodig om symptomatisch te ondersteunen, bijv. met behulp van medicatie tegen braken of een infuus om de uitdroging op te heffen. Bij ernstige acute bloedarmoede kunnen bloedtransfusies nodig zijn.
Prognose
De prognose is gereserveerd en ook sterk afhankelijk van de oorzaak en klinische toestand.
Preventie
Goede anti-vlooienmiddelen kunnen een vlooieninfectie voorkomen. Castreren kan helpen tegen het vechten met andere katten, waarbij ziektes overgedragen kunnen worden die anemie kunnen veroorzaken. De meeste oorzaken van anemie zijn echter niet goed te voorkomen.