Laparoscopisch steriliseren; welke methode?

Ook bij honden is er tegenwoordig de mogelijkheid tot laparoscopisch steriliseren. Hierbij gaan een camera en instrumenten via kleine snedes de buikholte in. De dierenarts chirurg kan deze buiten de buikholte bedienen. Er zijn verschillende technieken die hierbij gebruikt kunnen worden. De vraag wordt dan ook: laparoscopisch steriliseren; welke methode? We leggen hier de keuze voor onze methode aan u uit. Wij hebben deze keuze gemaakt met de criteria: veilig en zo goed mogelijk, met de minste pijn voor het dier. Minder van belang zijn het cosmetische aspect en de kosten van de spullen.

Single portal, two portal of three portal?

Oftewel, gaan we 1, 2 of 3 gaatjes gebruiken bij de operatie? Dit lijkt vrij triviaal, maar er zitten duidelijke verschillen tussen de methodes.
Bij een laparoscopische sterilisatie heb je in de buik een camera nodig, iets om de eierstokken mee vast te houden, iets om de eierstokken veilig los te kunnen maken en iets om de eierstokken te kunnen verwijderen. Op een beeldscherm kan de chirurg zien wat hij doet, maar door de manier van beeldvorming is er geen diepte te zien. Dit maakt het lastiger en daarom is een zo goed mogelijk zicht en het zo vrij mogelijk kunnen manipuleren van de eierstokken belangrijk.
Bij de ‘single portal’ gaan de camera en alle tangen via 1 gat de buikholte in. Bij de ‘two portal’ gaan ze via 2 gaatjes de buikholte in. En bij de ‘three portal’ natuurlijk via 3 openingen.
Het voordeel van de eerste 2 manieren, is dat dit goedkoper is. Voor elke opening is er namelijk een trocart nodig en hier heb je nu minder van nodig. Ook heb je tijdens de ingreep minder assistentie nodig. Bij de three portal heb je meer mensen nodig tijdens de operatie en meer spullen, wat de operatie kostbaarder maakt.

Maar waarom opereren de specialisten dan toch met een three portal en adviseren ze dit ook?

De belangrijkste reden is dat dit de meest veilige manier is; een goed overzicht is namelijk essentieel bij een laparoscopische operatie en op deze manier kun je netjes werken.
Wanneer een camera én een tang door een single portal en dus vanuit één richting komen zitten ze elkaar in de weg en kun je niet goed zien wat erachter gebeurd. Hierdoor heeft de chirurg een minder goed overzicht en is de ingreep risicovoller. Bij een three portal heb je de camera in het midden en tangen aan beide kanten. Hierdoor kun je heel goed zien wat je doet.
Bij de two portal heb je iets meer zicht dan bij de single portal, maar het zicht hangt natuurlijk ook af van waar de twee gaatjes geplaatst worden. Bij deze methode heb je maar één gaatje om de eierstok los te maken en te pakken.

Om de eierstok los te maken, worden de aanhechting van de eierstok en de bloedvaten dichtgebrand. Het dichtbranden brengt, door de warmte, risico’s met zich mee voor het omliggende weefsel. Bij de three portal maak je het risico kleiner door de eierstok omhoog te houden, weg van de nier, darmen en buikwand.
Bij de two portal heb je deze mogelijkheid niet, omdat je maar één gaatje hebt voor een tang. Om dit op te lossen wordt er dan bijvoorbeeld vaak een hechting of een haak door de buikwand naar binnen gebracht. Vervolgens wordt de eierstok over deze scherpe punt gehaakt. Ook bij de single portal werkt men met zo’n haak. Hier zitten echter wat vervelende kanten aan: ten eerste is het mogelijk om met de punt van de haak organen of bloedvaten te raken. Voorzichtigheid is zeker geboden. Doordat de eierstok aan deze haak, hechting of ander systeem tegen de buikwand aan komt te liggen, kan deze bij het branden er niet vanaf gehouden worden, wat zorgt voor brandwonden aan de binnenzijde van de buikwand. De buikwand is zo gevoelig dat zelfs de camera al gemakkelijk brandplekjes kan veroorzaken.
Wanneer je bij een two portal netjes steriel werkt, zou de hond ook aan de zijkanten van de buik goed geschoren moeten worden om de haken/hechtingen steriel naar binnen te kunnen brengen. De meeste eigenaren vinden dat niet mooi en helaas zie je daardoor nog regelmatig dieren die via een two portal geopereerd zijn, zonder dat ze aan de zijkant geschoren zijn. In dat geval kan er een groot vraagteken gezet worden bij de steriliteit van de ingreep. Het niet steriel werken vergroot de kans op complicaties, zoals infecties.

Laparoscopisch steriliseren; welke methode? conclusie:

Als we de voor- en nadelen van de verschillende methodes op een rijtje zetten kunnen we concluderen dat de three portal wel wat duurder, maar een stuk veiliger en netter is dan de twee andere methodes. Daarom hebben wij, net als de meeste specialisten, voor de three portalmethode gekozen.