Veel honden, katten, fretten, konijnen, cavia’s, ratten en andere huisdieren moeten in hun leven een keer geopereerd worden. Dit kan gaan om een castratie of sterilisatie of een hele andere ingreep. Zoals bekend zijn operaties niet zonder risico’s, het is eigenlijk net als bij mensen. Er zijn narcoserisico’s en risico’s op complicaties. Kortom, het is van belang dat het zo goed mogelijk gebeurt om zo min mogelijk risico’s te lopen.
Veelvuldig wordt dan de vraag gesteld: waar ga ik mijn huisdier laten opereren? Bij welke dierenarts ga ik dit laten doen?
Dit is een goede vraag, die niet eenvoudig te beantwoorden is. Tevens is het antwoord voor iedereen verschillend. Het hangt namelijk sterk af van de prioriteiten die gesteld worden. Gaat het om zo goedkoop mogelijk? Gaat het om zo goed mogelijk? Gaat het om zo diervriendelijk mogelijk? Alles samen is een utopie en er zullen dus altijd afwegingen en keuzes gemaakt moeten worden.
We proberen u hier wat handvaten te geven, die het maken van de keuze misschien kunnen vergemakkelijken.
De opererende dierenarts
Als eerste is er natuurlijk de dierenarts zelf.
Of iemand kundig is, is niet eenvoudig objectief te beoordelen. Wel kunt u kijken of uzelf vertrouwen in de betreffende persoon heeft. Kent u de betreffende dierenarts? Vaak zit u al een tijd bij een dierenkliniek, weet u hoe ze werken en wat de filosofie van de praktijk is.
Het verzorgende personeel
Als tweede zijn er de paraveterinairen/dierenartsassistentes.
De dierenartsassistentes zijn essentieel in de postoperatieve zorg. Hebben ze een band met uw huisdier? Kunnen ze de juiste zorg bieden en uw huisdier na de operatie in de gaten houden?
Diervriendelijkheid
In hoeverre wordt er gebruik gemaakt van pijnstillers en andere medicijnen om de operatie en het herstel na de operatie voor het dier zo comfortabel mogelijk te maken?
De ene dierenarts is zeker niet de andere
Het is geen correcte aanname dat het opereren overal hetzelfde gebeurt. Helaas zijn er grote verschillen tussen dierenartspraktijken. Dit is afhankelijk van de ruimte, maar ook van de doelstellingen die klinieken zich stellen. Het is onpraktisch om alles te beschrijven wat meespeelt in een operatie. Er zijn namelijk veel zaken die er onderdeel van uitmaken, maar die lastig zijn om zichtbaar te maken. Denk hierbij aan verschillende types narcosemiddelen, materiaalkeuze, wel of geen handschoenen dragen, enz. Toch zijn er zeker wel dingen waar u naar kunt kijken. Afhankelijk van wat uw criteria zijn, zijn deze zaken meer of minder van belang.
Een team bestaat uit goed op elkaar ingespeelde dierenartsen en paraveterinairen- Worden de dieren in de operatiekamer geschoren of is er een aparte voorbereidingsruimte?
- Is er een aparte operatiekamer of wordt er in de behandelkamer geopereerd?
- Worden er in de operatiekamer ook gebitten en andere niet steriele ingrepen uitgevoerd, of vinden die ergens anders plaats?
- Hoe toont de operatiekamer? (Hij dient normaal schoon en goed te reinigen te zijn, er horen geen overbodige spullen te staan en er horen bijvoorbeeld geen wasbak of afvoerputjes aanwezig te zijn)
- Krijgen de dieren zuurstof toegediend tijdens de operatie? Krijgen konijnen een larynxmasker en worden de honden en katten geïntubeerd (het inbrengen van een buisje in de keel, zodat de dieren een vrije ademweg hebben)? Of wordt hier geen gebruik van gemaakt?
De V-gel die we gebruiken bij het opereren van een konijn.- Is er bewaking aanwezig? En wat kan er bewaakt worden? ECG (hartactiviteit)? Capnograaf (gasuitwisseling in de ademhaling)? Druk in de ademhaling? Lichaamstemperatuur? Enzovoorts.
- Kan een dier indien nodig beademd worden?
- Is er speciale kleding voor de operatiekamer? Of wordt er geopereerd met dezelfde spullen als waarmee de spreekuren worden gedraaid of men ook buiten loopt?
- Wordt er met steriele handschoenen geopereerd of met alleen handen gewassen met betadine?
- Wordt er 1 steriele operatieset gebruikt per dier of 1 voor meerdere dieren achter elkaar?
De nazorg
Qua narcoserisico wordt de nazorg vaak sterk onderschat. De nazorg is echter heel belangrijk voor het goed herstellen en het overleven van de narcose.
Worden de dieren in de gaten gehouden na de operatie? Liggen ze warm en comfortabel? Wordt de temperatuur in de gaten gehouden? Is er een mogelijkheid om de temperatuur te reguleren?
Het instrumentarium
Dit is lastiger qua beoordelen. Maar worden de spullen steriel gemaakt in een stoof of beter: in een autoclaaf? Hoe worden de spullen schoongemaakt, alleen in de wasbak of ook in bijvoorbeeld een trilbad?
De keuze
Waar u voor kiest is helemaal afhankelijk van wat uw prioriteiten zijn. Is dit bijvoorbeeld diervriendelijkheid, of gaat het om een zo klein mogelijk narcoserisico, of zijn de kosten van doorslaggevende betekenis. We hoeven geen rekenwonder te zijn om te begrijpen dat opereren in de spreekkamer, zonder bewaking en met 1 operatieset tegelijk voor meerdere dieren een stuk goedkoper is dan in een aparte operatiekamer met bewaking en 1 set per dier.
Waar het vooral om gaat, is dat u een bewuste keuze maakt naar gelang uw eigen prioriteiten en weet waarom u voor het één of het ander kiest. U moet een goed gevoel hebben bij uw keuze en achter uw keuze staan, wat die keuze ook mag zijn.
Zo kan het ook