Ga naar de inhoud

In het lichaam gebeurt het volgende: de hypofyse in de hersenen produceert het hormoon ACTH, dat de bijnier aanstuurt om cortisol te maken. Dit cortisol komt in het bloed en komt terug bij de hypofyse in de hersenen, die daarmee een signaal krijgt om minder ACTH te produceren. Dit heet “negatieve terugkoppeling”. 

Dierenkliniek Tiel-Drumpt: Wat is een Dexamethason-suppressietest? Negatieve feedback
hypothalamus – hypofyse – bijnier-as

Bij de dexamethason-suppressietest wordt er op 3 momenten urine opgevangen in de ochtend. De urine van dag 1 en dag 2 zijn neutrale controle-urines. Op de 3e dag wordt er een hoge dosering dexamethasontabletten gegeven (een cortisol-achtige stof), waarna opnieuw urine wordt opgevangen. Normaal gesproken moet deze hoeveelheid cortisol zorgen voor een negatieve terugkoppeling, ofwel: de hypofyse maakt geen ACTH meer. Als gevolg neemt de cortisolproductie in de bijnieren af, wat meetbaar is in de urine.
Bij een tumor in de bijnier wordt er cortisol geproduceerd zonder dat er aansturing is vanuit de hersenen. Dit betekent dat het gehalte cortisol in de urine op alle 3 de momenten hoog is.
Bij een tumor vanuit de hersenen wordt de hypofyse voor een groot deel geremd door de hoge hoeveelheid dexamethason die met de tabletten worden gegeven. Dit betekent dat er minder ACTH wordt geproduceerd, waardoor er ook minder cortisol geproduceerd wordt. In de urine van dag 3 is vervolgens een daling in de hoeveelheid cortisol zichtbaar.
Op deze manier is onderscheid te maken tussen verhoging van cortisol door een probleem in de bijnier of in de hypofyse in de hersenen.