Regelmatig gebeurt het dat we gebeld worden omdat een konijn plotseling rode urine heeft. Rode urine kan normaal zijn bij konijnen, maar het kan ook betekenen dat er iets mis is. Hieronder zetten we voor u duidelijk op een rijtje hoe rode urine bij een konijn kan ontstaan en wanneer u zich zorgen moet maken.
Pigmentvorming
Urine kan bij konijnen een rode of bruine kleur krijgen wanneer er pigmenten (kleurstoffen) in de urine aanwezig zijn. Deze kleurstoffen kunnen uit de voeding afkomstig zijn, of kunnen door het lichaam zelf gevormd worden.
Pigmenten uit de voeding
Wanneer een konijn groenten of fruit eet dat bepaalde pigmenten bevat, dan kunnen deze de urine een rode kleur geven. Dit is vergelijkbaar met wat we bij onszelf zien wanneer we bietjes eten. De pigmenten noemen we porfyrines. Groente hoeft echter niet altijd rood van kleur te zijn om de urine rood te doen kleuren. Koolsoorten of broccoli bevatten ook pigmenten die dit kunnen veroorzaken.
Pigmenten door het konijn zelf aangemaakt
Bepaalde pigmenten kunnen door het konijn zelf worden geproduceerd. Wanneer deze via de nieren in de urine terecht komen kunnen ze de urine rood doen verkleuren. De pigmenten zijn in het algemeen afbraakproducten van de normale stofwisseling van het lichaam. Bepaalde groenten zoals broccoli kunnen op deze afbraakproducten invloed hebben waardoor de kleur verandert. Een voorbeeld hiervan zijn galpigmenten.
Pigmenten afkomstig uit planten of van de eigen stofwisseling van het konijn kunnen geen kwaad.
Andere oorzaken van rode urine
Naast pigmenten zijn er ook andere oorzaken van rode urine bij het konijn. Het kan zijn dat er daadwerkelijk bloed in de urine aanwezig is. Dit bloed kan afkomstig zijn uit de urinewegen, zoals de nieren of de blaas, maar kan bij niet-gesteriliseerde voedsters ook afkomstig zijn uit de baarmoeder. De oorzaak van bloed in de urine kan velerlei zijn. Het kan bijvoorbeeld zijn dat er sprake is van een blaasontsteking, met eventueel ook blaasgruis en blaasstenen, een baarmoederontsteking of een tumor.
Het kan ook zijn dat er hemoglobine in de urine aanwezig is. Dit is de rode kleurstof uit rode bloedcellen. Wanneer het lichaam zijn eigen gezonde rode bloedcellen afbreekt kan dit in de urine zichtbaar worden. Dit laatste zien we echter weinig bij konijnen en vaak zien we dan ook tekenen van bloedarmoede.
Hoe maken we het onderscheid tussen ‘normale’ en ‘abnormale’ rode urine?
Urine van gezonde konijnen kan variëren van waterig naar wat dikker en van geel of crèmekleurig tot rood of bruin wanneer pigmenten aanwezig zijn. Als een konijn plotseling rode urine heeft, is het verstandig wat urine te verzamelen en dit langs te brengen voor onderzoek. In de praktijk kijken we dan naar de concentratie van de urine, en kunnen we onderzoeken of er zaken als eiwitten, rode bloedcellen, ontstekingscellen en gruis in de urine aanwezig zijn. We kunnen dan een idee krijgen over of het om pigmenten gaat of dat er daadwerkelijk een probleem is met de urinewegen of de baarmoeder.
Wanneer uw konijn daarnaast ook klachten vertoont is het verstandig het konijn te laten nakijken en urine mee te brengen. Klachten die u kunt zien zijn een slechte eetlust, sloomheid, overmatig veel drinken of pijn of moeite met plassen.
Door het uitvoeren van een lichamelijk onderzoek kunnen we kijken of het konijn in orde is en of er afwijkingen te voelen zijn in de buik. Op die manier kunnen we beslissen of er verder onderzoek nodig is.
Dus: heeft uw konijn ineens rode urine? Ga dan na of uw konijn iets anders heeft gegeten dan anders en controleer of uw konijn tekenen van ziekte vertoont. Lijkt uw konijn in orde, breng dan wat urine langs op de praktijk, zodat we kunnen controleren of er iets vervelends speelt. Lijkt uw konijn zich niet prettig te voelen of moeite te hebben met plassen, dan kunt u het best direct een afspraak inplannen om uw konijn te laten nakijken. Probeer ook dan wat urine mee te brengen.